Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından yayımlanan Ayrıntılı İlaç Listesi, kapsamlı bir tahlile tabi tutuldu. Yayımlanan rapora nazaran özgün ilaçların depocuya ortalama satış fiyatı 8.724 TL iken, jenerik ilaçlarda 1.623 TL olarak hesaplandı. Her iki ortalamanın ise bir yılda ikiye katlandığı görüldü.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından her hafta cuma günü mesai bitiminde yayımlanan Ayrıntılı İlaç Listesi, ilaç şirketleri, ecza depoları ve eczacılar tarafından yakından takip ediliyor. Yeni ilaçların dahil edilmesi yahut listeden çıkarılması, sabit kur değişimi, referans ülke değişikliği üzere sebep olarak da yıllık olarak güncellenen liste, Türkiye ilaç pazarına dair ipuçları sunuyor. Bu ipuçlarını ortaya çıkarmak ve Türkiye ilaç pazarının yıldan yıla nasıl değişim yaşadığını tespit etmek için harekete geçen ECONiX Araştırma, 2023 Yılı Ayrıntılı İlaç Listesi Analizi’ni yayımladı.

Türkiye, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetler’de kamu ve akademik kurumlara, ilaç, tıbbi materyal ve sıhhat hizmeti sağlayıcılarına pazara erişimi, sıhhat iktisadı, iş geliştirme üzere alanlarda araştırma, tahlil ve danışmanlık hizmetleri sunan ECONiX Araştırma’nın raporu, faal eserler listesinde özgün ve jenerik eserler olmak üzere iki farklı temel kriter üzerinden incelendi.

Orijinal ve jenerik ilaçların depocuya satış fiyat ortalaması farkı %81 oldu

ECONiX’in geliştirdiği tıbbi pazar tahlil platformu Econalix veritabanı kullanarak yapılan ve toplamda 5.840 ilacın incelendiği araştırmada ilaçların özgün yahut jenerik olma durumlarına, depocuya satış fiyatlandırmasına ve referans fiyatlandırmasına bakıldı. Rapora nazaran depocuya satış fiyat ortalaması orjinal ilaçlarda 8.724 TL, jenerik ilaçlarda ise 1.623 TL olarak belirlendi. İki ilaç çeşidinin depocuya satış fiyat ortalamaları ortasındaki fark ise %81,39 olarak tespit edildi.

Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan ECONiX Araştırma İdare Takımından Öznur Seyhun, “ECONiX olarak geliştirdiğimiz Econalix platformumuzda, Ayrıntılı İlaç Listesi’nin haftalık ve günlük değişimleri takip edilebiliyor. 29 Aralık 2023’teki son listeyi tahlil ederek oluşturduğumuz araştırmada, depocuya satış kaynak fiyat ortalaması orjinal ilaçlarda 529 Euro, jenerik ilaçlarda 149 Euro olarak hesaplandı. İki kıymet ortasındaki farkın ise %71,79 olduğu görüldü” dedi.

Türkiye ilaç fiyatı belirlerken en çok Yunanistan’ı referans alıyor

Yayımlanan tahlilde, özgün ilaçların fiyatlandırılmasına referans alınan ülkeler ortasında Yunanistan’ın %20,5’lik oranla en yüksek hissesi aldığı, Yunanistan’ı Fransa, İtalya ve İspanya’nın izlediği belirtildi. Resmi referans ülkeler ortasında yer almayan ülkelerde ise %9,5 ile Almanya, %3,8 oranla İsviçre öne çıktı. Öte yandan orjinal ilaçlarda depocuya satış fiyat ortalaması en yüksek olan ülke 22.672 TL ile İsviçre olurken, en düşük olan ülke 930 TL ile İspanya oldu. Tıpkı durumun, jenerik ilaçlar için de geçerli olduğu görüldü.

Jenerik ilaçların fiyatlandırılmasında da misal bir tablonun ortaya çıktığını söyleyen ECONiX Araştırma danışmanlarından Ekin Begüm Özdemir, “Yunanistan, jenerik ilaç fiyatlandırmasındaki referans ülkeler ortasında %26,8 ile başı çekti. Yunanistan’ı Fransa, İtalya, İspanya ve Portekiz izliyor. Resmi referans ülkeler ortasında yer almayan ülkeler de tekrar Almanya ve İsviçre” diye konuştu.

“İlaç piyasasındaki değişimlere ışık tutacağız”

2022 ve 2023 karşılaştırılması yapıldığında orjinal ve jenerik ilaçların depocuya satış fiyat ortalamasında yaklaşık iki katlık bir artış gözlemlediklerine dikkat çeken ECONiX Araştırma Kurucusu ve İdare Grubu Üyesi Dr. Güvenç Koçkaya, “ECONiX Araştırma olarak geliştirdiğimiz ve KOSGEB tarafından da desteklenen pazar tahlili platformumuz Econalix, sıhhat pazarını yakından takip eden tüm paydaşların beklentilerine anlaşılır bir arayüzle karşılık veriyor. Platformumuzun gücüyle ortaya çıkardığımız 2023 Ayrıntılı İlaç Listesi Analizi’ni her yıl yayımlayarak, Türkiye ilaç piyasasındaki değişimlere ışık tutmayı amaçlıyoruz. ECONiX Araştırma olarak faaliyet gösterdiğimiz pazarlarda sıhhat odaklı şirketlere pazar erişimi, sıhhat iktisadı, tıbbi işler ve iş geliştirme odaklı özelleştirilmiş araştırma ve danışmanlık hizmetleri sunuyoruz. Aktif sıhhat siyasetlerinin ve sıhhatte ticari muvaffakiyetin sıhhat iktisadının dinamiklerini datanın gücüyle kavramaktan geçtiğine inanıyoruz.”