Yeni teknolojilerin, bilhassa internetin, günlük hayatın vazgeçilmez bir kesimi haline geldiğini söz eden uzmanlar, lakin hakikat kullanılmadığında, bağımlılık riski taşıdığını ve bu riskin de bilhassa çocuklar ve gençler ortasında daha yaygın olduğuna dikkat çekiyor. Teknolojik bağımlılığın tuvaletini tutmak, yıkanmayı, diş fırçalamayı ve yüz yıkamayı ertelemek üzere öz bakım problemlerini da ortaya çıkarabildiğini kaydeden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Ergenlerimiz, uyku haricinde (o da düzensiz) bütün vakitlerini ekran başında geçirmeye meyillidir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, teknoloji bağımlılığının özbakım üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.
Yeni teknolojilerin bağımlılık riski var
Yeni teknolojilerin bilhassa de internetin günlük hayatın vazgeçilmez bir modülü olarak dünyanın birçok yerinde çabucak her yaştan insanın hayatında yer aldığını lisana getiren Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Hiç elbet yanlışsız kullanılması halinde hayatı hayli kolaylaştırması kelam konusu iken yanlışsız bir çerçeve içerisinde kullanılmadığı takdirde bağımlılık olabilecek bir riski de barındırıyor.” dedi.
Artan tablet, telefon kullanımı kas ve iskelet sistemi sıkıntılarına neden oluyor
Bu riskin, bilhassa çocuklar ve gençler ortasında daha yaygın olduğunu söz eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Son yıllarda, bilgisayar, tablet ve akıllı telefon üzere çağdaş teknolojik aygıtların kullanımı artmıştır. Bu aygıtlar çocuklar için hem faydalı olabilir hem de sıhhat problemlerine yol açabilir. Yapılan araştırmalar, çocukların bu aygıtları uygun olmayan mühlet, sıklık ve duruş durumlarında kullanmalarının fizikî ve zihinsel gelişimlerinde meseleler, kas ve iskelet sistemi problemleri, obezite, uyku kalitesinde azalma üzere rahatsızlıklar ortaya çıkardığını göstermektedir.” diye konuştu.
İnternete ulaşımları engellendiği durumlarda anksiyete yaşıyorlar
“İnternet ve bilgisayar kullanımında, çocukları negatif istikamette en çok etkileyen durumun internet bağımlılığı olduğu belirtiliyor.” diyen Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, internet bağımlılığının, çocukların internet kullanımlarına belli bir sınırlama yapılmaması, toplumsal ya da akademik ziyanlarını göz arkası ederek kullanmaya devam etmeleri ve çocukların internete ulaşımları engellendiği durumlarda ağır biçimde anksiyete yaşamaları üzere belirtiler ile kendini gösterdiğinin bilindiğini anlattı.
Ekran başında tuvalet eğitimi verilmez
Teknoloji kullanımının artması, okul öncesi ve okul çağındaki birden fazla çocukta dikkatsizlik, agresif reaksiyonlar, obezite problemleri, uyku sorunları ve fizikî inaktivite ile kontaklı olduğunu da belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Teknoloji bağımlılığının bilhassa çocuk ve ergenlerde ortaya çıkarabileceği meselelerden, özbakım üzerindeki tesirlerinden bahsedersek, birinci olarak unutulmamalıdır ki tuvalet eğitimi ekran başında verilmez. Çocuk tuvalette yahut lazımlığında daha fazla vakit geçirsin ve sorun çıkarmadan tuvaletini yapsın diye ekran kullanarak tuvalet eğitimi yapılırsa bu çocuğun tuvalet eğitiminin yanlış tamamlanmasını; çocuğun tuvalete gitme vaktini tam belirleyememesi ve hem gece hem de gündüz çiş kaka kaçırma davranışına sebebiyet verebilmektedir.” dedi.
Teknoloji bağımlılığı öfke ve inatlaşma davranışlarına sebep oluyor
Teknoloji bağımlılığının öfke ve inatlaşma davranışlarına sebep olabileceğini, bunun da kabızlık ve enkoprezis (kaka kaçırma) üzere sıkıntıları artırabileceğini kaydeden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Dikkat eksikliği, hiperaktivite, davranış bozukluğu ve anksiyete bozukluğu üzere durumlar da teknoloji bağımlılığıyla irtibatlıdır.” formunda bilgi verdi.
Tuvalete gitmiyor hatta yıkanmıyorlar!
Teknoloji bağımlılığının, sekonder (ilk baştan beri olmayan) çiş ve kaka kaçırma sıkıntılarına sebebiyet verebileceğini ve ayrıyeten, aşırı çiş tutmadan kaynaklanan mesane meselelerine ve çok kaka tutmadan kaynaklanan kronik kabızlığa yol açabileceğini anlatan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Bu kabızlık, lavman ve fitil kullanımları nedeniyle meydana gelen travmalar sonucunda tuvalet fobisine kadar gidebilir. Teknolojik bağımlılık, yıkanmayı, diş fırçalamayı, yüz yıkamayı ertelemek ya da yapmamak üzere öz bakım sıkıntılarını da ortaya çıkarabilir. Zira çocuklarımız ve ergenlerimiz, uyku haricinde (o da düzensiz) bütün vakitlerini ekran başında geçirmeye meyillidir.” diye konuştu.
12 yaş üzerindeki çocuklar günde en fazla 2 saat ekran başında olmalı
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, tavsiye edilen ekran müddetlerini şu formda sıraladı:
0-3 yaş: Olabildiğince ekrandan uzak tutulmalıdır.
3-6 yaş: Günlük toplam mühlet 20-30 dakikayı geçmemelidir.
6-9 yaş: Günlük toplam müddet 40-50 dakikayı geçmemelidir.
9-12 yaş: Günlük toplam mühlet 60-70 dakikayı geçmemelidir.
12 yaş üzeri: Günlük toplam müddet 120 dakikayı geçmemelidir.
İnternet kullanımı, unsur kullanımında olduğu üzere eksikliğinde mahrumluk belirtileri gösteriyor
Teknoloji bağımlılığının belirtilerini; “Teknolojiyle giderek daha çok vakit geçirmek, istediğiniz kadar kullanamadığınızda sonlanmak, planlandığından daha çok kullanmak, sebep olduğu dertlere karşın kullanmaya devam etmek, kullanmadığınız vakitlerde bile aklınızda olması ve sorumluluklarınızı (iş, okul, aile, kişisel paklık gibi) aksatmak” olarak sıralayan Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Özellikle bilgisayar oyunları ve toplumsal medya kullanımı çocuk ve ergenlerde bağımlılık riski oluşturuyor. Bu noktada internet kullanımı, unsur kullanımında olduğu üzere beyinde çok stimülasyona neden oluyor ve eksikliğinde mahrumluk belirtileri görülebiliyor.” dedi.
Bilgisayar oyunu bağımlılığından kurtulmak mümkün mü?
Bilgisayar oyun bağımlılığından kurtulma tekliflerini de; “Yavaş yavaş fakat kararlı olarak azaltın, bilgisayar oyunlarının yerini spor ve hobilerle doldurun, sanal ortamdaki muvaffakiyet ve saygınlığın
Gerçek hayattakinden daha mı bedelli olduğunu düşünün ve değerlendirin, tüm bunlarla baş etmekte zorlandığınızda gerekirse uzman yardımı alın” biçiminde sıralayan Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, cep telefonu bağımlılığına karşı önlemleri de; “Sabah uyandığınızda kendinizi hazır hissetmeden (giyinmeden, kahvaltı etmeden vb.) cep telefonunuzu elinize almayın. Güne müspet ve sağlıklı şeylerle başlayın ve o denli sürdürün. Yatağınıza gitmeden en son 30 dakika evvel telefonunuzu denetim edin. Şayet iletileriniz, karşılıksız aramalarınız varsa dönüş yapmak için sonraki günü bekleyin. Uyku sisteminizi müdafaayı önceliklendirin. Cep telefonuyla yapmakta olduğunuz en kıymetsiz aktiviteyi azaltarak işe başlayın. Bir bireyle yüz yüze iletişimdeyken cep telefonunuzu uzak bir yere koyma yahut kapatma konusunda kendinizle anlaşın. Yemek yerken, arkadaşlarınızla gezerken, ders çalışırken, cep telefonlarınızı kullanmayın.” diye vurguladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
