0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Doğru koruma edilmeyen besinlerde sıcaklık nedeniyle artan mikroorganizmalar zehirlenmelere de yol açabiliyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Öncü Akgül, besin zehirlenmeleriyle ilgili dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

Yaz aylarında en çok rastlanan sıhhat meselelerinden biri de besin zehirlenmeleri. Sıcak havanın bilhassa kimi besinler için tehlike yaratmasıyla birlikte, zehirlenmelerle ilgili şikayetler de artıyor. Pekala, yaz aylarında besinlerde nelere dikkat edilmeli? En çok hangi besinler tehlikeli? Besin zehirlenmelerinde hangi durumlarda doktora başvurulmalı? İstinye Üniversitesi (İSÜ) Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Dr. Öğr. Üyesi Öncü Akgül, besin zehirlenmeleriyle ilgili dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

“Sıcaklık birçok mikroorganizma için bir çoğalma faktörüdür”

Dr. Öğr. Üyesi Akgül, yaz aylarında besin zehirlenmelerinin artmasının nedenlerini şöyle açıklıyor:

“Sıcaklık birçok mikroorganizma için bir büyüme/çoğalma faktörüdür. Bilhassa insanlarda enfeksiyona neden olan mikroorganizmalar çoğalabilmek için belirli sıcaklık değerlilerine gereksinim duyarlar. Bu sıcaklık bedellerinde en yeterli gelişim gösterirler. Bununla birlikte muhakkak sıcaklıklar, mikroorganizmalardaki muhakkak genleri (toksin geni gibi) aktive ederek, hastalık yapma derecelerine de katkı sunabilmektedir. Yaz ayları bu enfeksiyon etkenleri için gerekli olan ısıyı sağlamaktadır. Böylece sıcakta, besinler üzerindeki mikroorganizmalar hem beslenebilecekleri hem de metabolik aktivitelerini sürdürebilecekleri sıcaklığa sahip bir ortama da sahip oluyorlar.  Bununla birlikte uygun olmayan şartlarda bekletilen yiyecekler bozulmaya uğramakta ve besinlerin bozulup parçalanmasıyla açığa çıkan eserler, mikroorganizmaların çok daha verimli kullanabileceği eserleri de oluşturmaktadır. Böylelikle uygun ortama kavuşan mikroorganizmalar sayıca artış göstermekte ve besinlerin tüketilmesiyle de enfeksiyona neden olabilmektedirler.”

Tekrar tekrar ısıtılan besinler risk oluşturur

“Özellikle uygun olmayan şartlarda hazırlanan ve bekletilen tüm yiyeceklerin besin zehirlenmesine neden olabildiğini belirten Akgül, “Buzdolabı yerine dış ortamda koruma edilen, gereğince temizlenmemiş, hijyen kurallarına uyulmadan hazırlanmış, kısa müddet içinde tüketilmeyen, tekrar tekrar ısıtılan besinler mikroorganizmaların var olması ve çoğalabilmesi için risk oluşturmaktadır” diyor.

Soğuk ortamlarda koruma edilmeyen eserlerden yaz aylarında uzak durun

Sıcak havalarda tüketilmemesi gereken yiyeceklerle ilgili de bilgi veren Akgün, şunları söylüyor:

“Özellikle yaz aylarına tavuk, ciğer üzere et eserleri, krema üzere sütlü eserler, yumurta, tekrar tekrar ısıtılan pirinçli besinler tüketirken çok dikkatli olmak gerekmektedir. Mümkünse dışarıda satılan, uzun müddet tezgâhta beklemiş, soğuk ortamlarda koruma edilmeyen eserlerden yaz ayları için uzak durmakta yarar vardır. Hazırlanan yemekler mümkün olan en kısa müddette tüketilmelidir.”

Zehirlenme belirtileri: bulantı, ishal, kusma

Peki, zehirlendiğimizi nasıl anlarız? “Gıda zehirlenmeleri kendini çoğunlukla mide bulantısı/kusma ve ishal tablosu ile gösterir” diyen Akgün, şöyle devam ediyor:

Bazen tüm belirtiler bir ortada görülürken, bazen yalnızca biri gözükebilir. Bunların yanı sıra, karında şişlik, gaz, kramp, ağrı üzere belirtilerde eşlik edebilir. İshal günde en az üç kez sulu ya da formsuz dışkılama olarak tabir edilir.  Tüketilen besindeki mikroorganizmaya bağlı olarak bu belirtilen birkaç saat ya da birkaç gün içerisinde ortaya çıkar.”

Bebekler, küçük çocuklar ve yaşlılarda daha dikkatli olunmalı

Hangi durumlarda doktora başvurulması gerektiğiyle ilgili de bilgi veren Akgün, şunları söylüyor:

“Gıda zehirlenmeleri ile ortaya çıkan ishal çoğunlukla kendi kendini sonlar yani birkaç gün ya da bir hafta içinde düzelir. Fakat kan ve mukus içeren ishal tablosunda ya da şiddetli sıvı kaybıyla birlikte sıvı almada zorlanma ya da alamama üzere durumlarda vakit kaybetmeden doktora başvurarak gereklidir. Bununla birlikte bebekler, küçük çocuklar ve yaşlılarda daha dikkatli olunmalıdır. Kanser, diyabet üzere öteki hastalığı olan bireyler, bağışıklığı zayıflamış ya da baskılanmış bireyler, gerekirse belirtiler kötüleşmeden doktora başvurmalıdır.”

“Sıvı alımı olmayan, ishal tablosu şiddetli bireyler kesinlikle doktora başvurmalı”

“Gıda zehirlenmesinin birden fazla kendi kendine düzelmektedir” diyen Akgün, “Ancak kaybedilen sıvı ve elektrolitler kesinlikle yerine konmalıdır. Bu nedenle bol bol sıvı alınmalı, tuz ve şeker istikrarı korunmalıdır. Lakin sıvı alımı olmayan bireylerde, ishal tablosu da şiddetliyse, kesinlikle doktora başvurmalıdır” diyerek birtakım durumlarda hekimin gerekli görürse ilaç tedavisine başlayabileceğini ya da destekleyici bir tedavi uygulayabileceğini belirtiyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı