Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu birbirinden farklı problemler olmakla birlikte bazı belirtiler kesişir. Bu durumda OKB ve DEHB birbirine karıştırılmaktadır. İki bozukluk birbirinden ayrı olarak görülebileceği gibi komorbit, yani eştanı şeklinde de olabilir. Bu da Obsesif Kompulsif Bozukluk ile DEHB’nin tanı ve tedavisinde bazı güçlükleri beraberinde getirir. İki bozuklukta da beynin bazı bölgeleri etkilenir. Bununla birlikte sosyal ilişkilerde sorunlar yaatabilir. İkisinde de dikkat eksikliği görülebilir, ki bu durum kişinin kişisel ve profesyonel yaşantısında sıkıntılara yol açar. Gelgelelim Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu dürtüsellik ile ilişkilidir. OKB ise tam tersine aşırı düşünme, dolayısıyla kişinin risk almaktan kaçınmasına sebep olur.
OKB ve DEHB belirtilerindeki ortak noktalar, yanlış tanıyı beraberinde getirebilir. Peki Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun ortak yönleri ve farklılıkları nelerdir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk, takıntılar ve zorlantılar ile karakterizedir. Obsesyon, kişinin engel olamadığı ve yaşamına müdahale eden düşüncelerdir. Takıntı olarak özetlemek mümkündür. Kompulsiyon ise obsesyonları ortadan kaldırmak için girişilen davranışlardır. Araştırmalara göre yetişkinlerin %1’i OKB’den mustariptir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) nedir?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu; dikkatini verememe, dürtüsel davranışlar ve hiperaktivite ile seyreden nörogelişimsel bir bozukluktur. OKB’si olanların yaklaşık %2’sinde ayrıca DEHB mevcuttur.
OKB ve DEHB farklı yönleri nelerdir?
OKB ve DEHB belirtileri kimi yönden örtüşürken bazı yönlerden tamamen farklılaşır. Bunlar arasında OKB’de riskten kaçınma, DEHB’de ise dürtüsellik sonucu riske tolerans geliştirme başta gelir. Öte yandan Obsesif Kompulsif Bozuklukta davranışlar içselleştirilir, DEHB’de ise dışsallaştırılır.
OKB
- Riskten kaçınma
- Davranışları içe yönlendirme
DEHB
- Dürtüsellik
- Davranışları dışa yönlendirme
Peki OKB vs. DEHB hangi yönlerden birbirine benzer? Öncelikle iki bozuklukta da beynin ön lobu etkilenmektedir. Beynin ön bölümlerinde anormallikler görülür. Öte yandan dikkat eksikliği, farklı motivasyonlarla bile olsa iki bozuklukta da görülür. Örneğin Obsesif Kompulsif Bozukluktan mustarip biri, takıntıları sebebiyle dikkat eksikliği yaşayabilmektedir. OKB ve DEHB benzerlikleri arasında ev, iş, okul yaşamında güçlük yaşama ve performansın etkilenmesi en bilindiklerindendir. Diğer bir deyişle iki bozuklukta da işlevsellik azalmaktadır. Ancak bu sorun, çoğu psikolojik problemde mevcuttur. İki bozuklukta da sosyal ilişkiler hasar almaktadır. DEHB’de sosyal ilişkiler dikkat problemleri ve yıkıcı davranışlar sebebiyle zarar görürken OKB’de takıntılar ve zorlantılar sebebiyle hasar alır.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan kişiler çevredeki uyaranlara çabuk karşılık verir. Bilhassa dağınıklık ve düzensizlik sebebiyle uyarılma yaygındır. Bu problemin anksiyete ve içe kapanma ile sonuçlanma olasılığı vardır. Bu sebeple DEHB’si olan kişilerin OKB benzeri dağınıklığı ortadan kaldırma girişimleri olabilir. Keza OKB’si olan kişilerde düzen takıntısı olabilir ve düzensizlik dikkatini dağıtabilir. Özetle OKB ve DEHB birbirini taklit edebileceği gibi, beraber de görülebilir. Ancak tamamen bağımsız bozukluklardır. Bu sebeple doğru teşhis ve tedavi ancak uzmanlarca düzenlenecektir.
News
