Kadıköy Belediyesi, kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan binalarda bulunan, her biri geçmiş devirlerin sanat ve mimari anlayışını yansıtan süsleme öğelerinin korunması gayesiyle meclis kararı alan birinci belediye oldu. Bu kararla birlikte Kadıköy’deki yüzden fazla binanın dış cephelerinde ve iç duvarlarında yer alan eserler, bilimsel usullerle sökülecek ve tekrar kıymetlendirilmesi sağlanacak.
Kadıköy Belediye Meclisi, mart ayı oturumunda Kadıköy’ün kültürel, sanatsal ve mimari bedellerinin korunması ve geleceğe aktarılması için kıymetli bir karara imza attı. Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve Kadıköy’de kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan binalardaki el üretimi süsleme öğelerinin korunması istikametindeki teklif, belediye meclisi tarafından oy birliğiyle karara bağlandı. Türkiye’de bir birinci olan karara nazaran bundan sonra Kadıköy’de yıkımı yapılacak binaların iç ya da dış cephelerinde yer alan sanatsal niteliği bulunan eserler, bilimsel metotlarla sökülerek, tekrar pahalandırılacak.
Bu kararla birlikte nitelikli süsleme öğelerine sahip binaların kentsel dönüşüm kapsamında yıkımı gerçekleştirilmeden evvel Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne bağlı Muhafaza Uygulama Kontrol Bürosu’na bildirim yapılması gerekecek. Kadıköy Belediyesi’nin uzman grupları tarafından sökümü yapılacak sanatsal çalışmaların, ya yıkılan yapıların yerine inşa edilecek yeni binalarda kıymetlendirilmesi ya da müdafaa altına alınarak müzede sergilenmesi sağlanacak.
“YAPILARIN ÜZERİNDEKİ SÜSLEMELERİN KORUNMASI İÇİN YASA YOK”
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne bağlı Müdafaa Uygulama Kontrol Bürosu’ndan mimar Ferdi Seymen, “2012’de 6306 Sayılı afet kanunu çıkınca riskli yapılarla ilgili tespitler bunun en büyük yansıması Kadıköy’de oldu. Tabi bu süratli dönüşümle bir arada maalesef bu cephe süslemeleri bulunun mozaiklerinin bulunduğu seramiklerin yer aldığı yapılarda süratlice dönüşümden etkilendi bizde tabi bu sürecin tesirinde kaybolmayı durdurmak bu seramikleri yaşatma ismine bir tahlil yolu aradık. Eski yapıtları müdafaayla ilgili mevcut bir kanun var fakat bu çeşit yapı üzerindeki süsleme öğeleri ilgili rastgele bir esirgeyici husus yok. Bu hususta alınmış meclis kararı olarak Türkiye’de bir birinci olduk” dedi.
“KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN NİTELİĞİNİ ARTTIRAN BİR UYGULAMA”
Seymen, bu uygulamanın kentsel dönüşümü yavaşlatan değil dönüşümün niteliğini arttıran bir çalışma olduğunun da altını çizerek şunları söyledi: “Öncelikle halkımızın bunu bilmesi lazım. Bu öğeler, esasen yapısına bu vakte kadar kıymet katmış ve bundan sonra da paha katacak öğeler. Aslında müdafaanın hem kendisi için hem de Kadıköy kent için çok bedelli olduğunu onun farkında olması lazım. Katiyen kentsel dönüşüm yavaşlatan değil bilakis kentsel dönüşümün niteliğini arttıran bir uygulama olduğu istikametinde vatandaşlarımızı da bilgilendiriyoruz. Onlar da keyifli oluyorlar. Eminim bu iş ilerledikçe süreç içerisinde mülk sahiplerinin de bu bahisle ilgili bize gelip müracaat yapacağına inanıyorum. Kadıköy’e ve eminim ki bu süreçten sonra bizi örnek alacak öteki ilçeler ve vilayetler için de bu kararın güzel olacağını düşünüyorum.”
“KENT HAFIZAMIZ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİ”
Kadıköy Belediyesi’nde vazife yapan sanat tarihçisi Mine Kantarcı da Kadıköy’deki binalarda yer alan süsleme öğelerinin tarihî geçmişiyle ilgili şu bilgileri verdi:
“Bunlar genelde 1950 ile 1990 yılları ortasında şu anda kentsel dönüşüme giren yapılardaki süsleme öğeleri. Neden 1950 ile 1990? Zira Cumhuriyet periyodunun bir mimarlık tarzı var. Bunun çabucak gerisinden İstanbul’a bir göç var ve o göçle bir arada şu an yaşadığımız üzere bir kentsel yenileme yaşanıyor. Binalar yapılıyor, binalar yıkılıyor. 2-3 katlı binaların yerine geniş balkonlu bir yapı tipi geliyor. Bunları biraz hareketlendirmek, süslemek emeliyle da daha sonra bu süsleme öğelerinin yerleştiğini görüyoruz. Bazen içlerinde bazen dışlarında karşımıza çıkabiliyor. Mozaik olabiliyor, rölyef olabiliyor. Boyama örnek de olabiliyor.
Biz Kadıköy Belediyesi olarak bunların korunması için 2020 yılında bir çalışmaya başladık ve bugüne kadar getirdik. Devrin seramik ya da fotoğraf sanatkarlarının yaptığı, binalarda büsbütün sipariş üzerine yer alan süslemeler bunlar. Korunması, bizim kent hafızamız açısından hem de Kadıköy’ün tarihi yapısını özetlemek açısından hayli ehemmiyet taşıyor.
Etnik desenleri görüyoruz. Daha çok soyut çalışmalar görüyoruz. Burası kıyı kesiti, burası yazlık bir yer. Periyodun yazlık bir yeri olduğu için de Göztepe, Feneryolu ve Suadiye üzere bölümlerde yazlık desenleri de çok görüyoruz. Güneş, deniz, kuşlar üzere.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
