Gözlemci Bakış Açısı Nedir?
Türkçede farklı bakış açıları olduğu için gözlemci bakış açısı nedir gibi sorular pek çok kişi tarafından sorulabilmektedir. Olay çevresinde oluşan metin türleri, örneğin roman, hikaye ve masal gibi, sadece olayların değil, aynı zamanda bu olayların ve durumların anlatıcı tarafından nasıl aktarıldığı da büyük bir öneme sahiptir. Kurgulanan olayın önemi kadar anlatım tarzı da dikkate alınmalıdır.
Bu tür metinlerde olaylar genellikle üç farklı bakış açısıyla okura sunulmaktadır. Bu bakış açılarından biri, kameraman edasıyla olayları okura aktaran Gözlemci Bakış Açısıdır. Bu bakış açısı aynı zamanda “Müşahit Bakış Açısı” ve “Objektif Bakış Açısı” olarak da bilinmektedir. Gözlemci bakış açısı nedir sorusuna da böylece yanıt vermeye başlanabilir.
Anlatımda Bakış Açsı Nedir?
Anlatım duyguların, düşüncelerin, hayallerin, olayların ve durumların çeşitli iletişim yollarıyla başkalarına aktarılma sürecini ifade etmektedir. Edebi eserlerde ele alınan olaylar ve durumların yanı sıra bu unsurların başkalarına etkili bir şekilde aktarılması da büyük bir öneme sahiptir. Okuyucuya iletilen mesajın etkisi kadar, bu mesajları ileten bir anlatıcıya da ihtiyaç vardır. Roman, hikaye, masal, destan gibi olayların çevresinde gelişen edebi metinlerde yazar, olayları gören ve anlatan bir karakteri de kurgulamaktadır.
Olayları yaşayan veya gören karakter, bu olayları belirli bir bakış açısıyla değerlendirir ve gördükleri kadarını okuyucuya aktarmaktadır. Anlatıcının olaylara uzaklığı, konumu ve hakimiyeti, anlatımda çeşitli bakış açılarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bakış açıları kaç tanedir farklılık gösterdiği için olaya farklı bir perspektiften bakar, bu da okuyucuya iletilen bilgide çeşitlilik oluşturmaktadır.
Gözlemci Bakış Açısı Nedir?
Gözlemci bakış açısı nedir anlatıcı neredeyse bir kameraman gibi çevresini gözlemleyip sadece gördükleriyle sınırlı kalarak ayrıntıları okuyucuya aktarmaktadır. Anlatıcı görebildikleriyle sınırlıdır ve bu bakış açısında geçmiş veya gelecek hakkında yorumda bulunma, kahramanların duygusal dünyasını ifade etme imkanına sahip değildir. Olayları bir kamera gibi izleyiciye aktarabildiğiniz kadar, bu bakış açısında da en fazla bu kadar ayrıntı sunulabilmektedir.
Anlatıcı gözlemlediği olaylar hakkında yorum yapmaz veya kişisel düşüncelerini ifade etmemektedir. Bu nedenle bu anlatımda objektiflik söz konusudur. Bu durum ilahi bakış açısına göre daha sınırlı bir anlatımı beraberinde getirir.
Gözlemci Bakış Açısı Ne Demek?
Gözlemci bakış açısı nedir çok fazla ayrıntı verilmemesi ve anlatımın sadece görülebilecek olaylarla sınırlı olması, romanlar yerine hikayelerde tercih edilen bir bakış açısıdır. Çünkü romanlarda genellikle daha fazla bilgi verilmesi ve kahramanların iç dünyasının detaylı bir şekilde aktarılması istendiğinden, bu bakış açısı genellikle bu ihtiyaçları karşılamaz.
Gözlemci bakış açısıyla olaylar, üçüncü kişi ağzıyla anlatılır, yani “yaptı, geldi, sevmiş” şeklinde ifade edilir. Böylece gözlemci bakış açısı kaçıncı kişi de açıklanabilir. Bu anlatım tarzı ilahi bakış açısıyla karıştırılabilir. Ancak bu iki bakış açısı arasındaki temel fark, ilahi bakış açısında normal bir insanın bilemeyeceği tüm ayrıntıların aktarılması, gözlemci bakış açısında ise sadece bir insanın görebileceği ayrıntılarla sınırlı olmasıdır.
Gözlemci Bakış Açısı Özellikleri
Gözlemci Bakış Açısı Özellikleri
Her bakış açısının farklı özellikleri bulunmaktadır. Bunların arasında Gözlemci bakış açısı nedir aşağıda olduğu gibi özetlenebilir:
- Bu bakış açısında anlatıcı sadece bir insanın görebileceğini görebilir, duyabilir ve bilebilir, olayların bilinmeyen yönlerini, geçmişi ve geleceği okura sezdiremez.
- Bu perspektife kameraman bakış açısı da denilmektedir; çünkü anlatıcı, sadece bir kameranın görebildikleri kadarını okurlara iletebilir.
- Gözlemci bakış açısının diğer adları ise “Objektif ve Müşahit” bakış açısıdır.
- Anlatım üçüncü kişi ağzından gerçekleştirilir.
- Anlatıcı olaylar hakkında kişisel yorum yapmaz, yani olaylar karşısında objektiftir.
- Kahraman hakkında çok sınırlı bilgiye sahip olan anlatıcı bu bakış açısının özelliklerinden biridir.
Bu bakımdan diğer bakış açılarına göre farklı bir yapısı bulunmaktadır.
Daha fazla güncel içerik için, Facebook ve Gündem sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
News
