Gece terörü, uyku sırasında istenmedik bir şekilde ortaya çıkan ağlama ve bağırmalar olarak tanımlanır. Uykuda ağlamak her yaş grubundan insanın yaşadığı bir sorundur. Yeni doğan bebeği uyutmaya çalışmak, ebeveynler için yorucu ve eğlenceli deneyimlerden biridir. Bununla birlikte bebeklerin uykuda ağladığı herkesçe bilinen bir gerçektir. Bunu sebebi ise yenidoğanın uyku fazları arasında geçiş yapmaya alışık olmamasıdır. Peki ya bebeklerde alışkın olunan uykuda ağlama eylemi, yetişkinlerde gerçekleşiyorsa? Bu durumun birçok sebebi olabilir. Peki insanlar neden uykuda ağlar? Uykumda ağlıyorum diyenler, uykuda ağlamak bağırmak hakkında bilgi edinmek isteyenler yazımızı okumaya devam edebilir.
İnsanlar neden uykusunda ağlar?
Sağlıklı uyku, insan yaşamının vazgeçilmez parçasıdır. Uyku, vücudun dinlenmesinden tutun beynin zihinsel işlevleri yerine getirmesine kadar birçok olumlu etkisiyle dikkat çeker. Gelgelelim bazı sebeplerle çeşitli uyku sorunları yaşayabilirsiniz. Uyku terörü olarak bilinen rahatsızlık, uykuda ağlama veya konuşma, bağırma, uyurgezerlik gibi istem dışı eylemlere yol açar. İnsanların uykuda ağlamasının birçok sebebi olabilmektedir. Duygusal sorunlar, yaşam deneyimleri veya demans gibi problemler uykuda ağlama problemini doğurur. Genel olarak uykuda ağlama nedenleri aşağıdaki şekildedir:
- Duygusal tükenmişlik
- Psikolojik problemler
- Travmalar
- Demans
- Stres
Yetişkinlerin gece terörü olarak bilinen uykuda ağlamadan mustarip olmasının yaygın sebepleri günlük yaşam stresi, duygusal tükenmişlik ve psikolojik problemler olmaktadır. Yaşlı yetişkinlerde tüm bunlara ek olarak uykuda ağlama demans belirtisi olabilmektedir. Öte yandan yaşlılıkta değişen hayat koşullarıyla başa çıkmanın zorluğu uykuda ağlamanın sebepleri arasındadır.
Uykudayken ağlamak neden olur?
Uykudayken ağlamak uyku evresi geçişleri, gece terörü (parasomni), kabus görme, duyguları bastırma, gecikmiş yas, anksiyete, depresyon ve demans gibi bir dizi sorunun belirtisi olabilir. Bu durum sadece uykuda gözyaşı dökmek şeklinde ortaya çıkabileceği gibi, uykuda ağlayıp bağırmak veya ağlayarak uyanmak şeklinde meydana gelebilir. Bebeklerin uykuda ağlamasının sebebi genel olarak REM evresine geçişte zorlanmalarıyla ilintilidir. Bu durum, bebeğin uykuda ağlamasına sebep olur. Ancak yetişkinlikte uykumda ağlıyorum problemi daha komplike olmaktadır. Sıklıkla 3 ve 7 yaş arası çocuklarda görülen uyku bozukluğu olan gece terörü, yetişkinlerde de görülebilir. 10 yaş civarında azaldığı bilinse bile bazen daha büyük insanlarda da görülmektedir.
Gece terörü belirtileri nelerdir?
- Yatakta oradan oraya dönüp durma
- Uyurken bağırma
- Uyurgezerlik
- Uykuda ağlamak
- Ağlayarak uyanmak
- Uyandıktan sonra uykusunda ağladığını veya bağırdığını hatırlamamak
Uykudayken ağlamak, kabus içerikli rüyalar sonucunda ortaya çıkabileceği gibi, bastırılmış duygu ve yastan, depresyona kadar uzanır. Özellikle yakın geçmişte kayıp yaşayanlar ya da travmatik deneyimle karşı karşıya kalanlar, duygularını bastırabilir. Sıklıkla gerektiği zaman üzüntüsünü yaşamayanlar ve yas tutmayanlar, günlük yaşamlarına kaldığı yerden devam etme sebebiyle gece uykuda duygularıyla baş başa kalır. Bunun neticesinde uykumda ağlıyorum problemi vuku bulur. Bir yakının kaybı sonrasında uykusunda ağlayanlar duygularıyla yüzleşmeli, gerekirse profesyonel yardım almalıdır.
Uykuda ağlamak bağırmak
Yetişkinler, çeşitli sebeplerle stres ile karşı karşıyadır. Hayatın stresle dolu olması ve beynin aşırı yüklenen stresi işleyememesi sebebiyle uykuda ağlamak bağırmak meydana gelebilir. Sonuç olarak uyku sırasında vücut dinlenirken beyin faaliyetlerine devam eder. Duygusal anılar oluşumu ve duygusal tepkiselliği düzenleme beynin uykuda yüklendiği işlevlerden biridir. Kaygı ve stres durumunda uykuda bağlamak bağırmak ortaya çıkabilir.
Uyku terörü yaşıyorsanız depresyonda olabilirsiniz!
İnsanların uyku terörü yaşamasının bir diğer önemli nedeni ise depresyon olmaktadır. Araştırmalara göre depresyon ve uyku arasında kesin bir ilişki vardır. Genel olarak çökkün duygudurumdaki bireylerin önemli bölümü uyku sorunları yaşar. Depresyonun en bilindik belirtilerinden biri olan uyku problemleri arasında parasomniler de olabilir.
Öte yandan demans sorunu yaşayan yaşlı yetişkinler, uykuya dalma problemiyle karşı karşıya kalır. Beynin farklı bölgelerinde meydana gelen bozulmalar sebebiyle uyku uyanıklık döngüsü zarar görür. Demans sorunu yaşayanlar gün içinde daha fazla uyur. Bu da akşam sinirli olmaları veya uykuda sık sık uyanmaya neden olur.
Sonuç olarak gece terörü olarak bilinen uykuda ağlamak çeşitli sebeplere dayanır. Duygusal yönüyle dikkat çeken bir canlı olduğumuz düşünülecek olursa hayatın çeşitli dönemlerinde bunu yaşamak epey doğaldır. Fakat uyku problemleri artık yaşamınızı etkiliyor ve günlük rutinleri gerçekleştirmeyi engelliyorsa tıbbi veya psikolojik yardım almakta fayda olacaktır.
