Ege Üniversitesi (EÜ) “Cumhuriyet ve Atatürk Günleri” aktiflikleri kapsamında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından “Cumhuriyet Devri Ekonomisi” isimli konferans düzenlendi. Konferansa konuşmacı olarak İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Alp Yücel Kaya katıldı. Cumhuriyet tarihi sürecinde ortaya çıkan iktisadi ve toplumsal dinamikleri örnek gelişmeler çerçevesinde ele aldı.
EÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Alp Yücel Kaya, Cumhuriyet tarihindeki iktisadi ve toplumsal dinamikleri gözden geçirirken birinci evvel istihdamın dallar içerisindeki evrimini 1923-2023 dönemi için, işteki duruma nazaran istihdamın evrimini 1950-2023 dönemi için ortaya koydu. Bu çerçevede Cumhuriyet birinci periyotlarında tarım dalında ağırlaşan istihdam düşüşünü ve bu düşüşün hızlandığı periyotları öne çıkarırken buna paralel olarak ücretli-yevmiyeli nüfusun toplam istihdam içerisinde giderek artan hissesine dikkat çekti.
Cumhuriyet tarihi boyunca saklı işsizliğin devirlere nazaran ortaya çıkan farklı siyaset çerçevelerine karşın yapısal bir özellik olarak ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Alp Yücel Kaya, “Cavit Orhan Tütengil’in 1969’da yaptığı şu tespitin hala geçerli olduğunu düşünüyorum. ‘Türkiye’de nüfus artışı nedeniyle her yıl işgücüne katılanlar sayısı, yaratılan istihdam alanının üstünde kalmakta, bu nedenle de işgücü fazlası ortaya çıkmaktadır. Nüfusun büyük çoğunluğunun çalışma alanı olan tarım kesitinde bir yandan artan işgücüne yeni topraklar bulunamaması bir yandan da emek yoğunluğu yüksek üretim biçimlerinin ve tarıma dayalı, sanatların gereğince geliştirilememesi köyün itici gücünü arttırmakta, bu da iç ve dış göçler halinde ortaya çıkmaktadır. Mevzu, işgücünün verimliliği açısından ele alınacak olursa yurt ölçüsünde bir planlama gereksinimi belirmekte, nüfusun artış suratının yavaşlatılmasının yanı sıra, süratli bir endüstrileşme zaruriliği da ortaya çıkmaktadır. Çalışanlara yük olan tüketicilerin basıncı bir yana, prodüktivitesi düşük yahut sıfır civarındaki işgücünün hem tabiatı zorlayıcı ve bozucu tesirlerini ortadan kaldırmak, hem de bu değerli potansiyeli kalkınma süreci içine sokmak gerekmektedir’” diye konuştu.
Konuşmasına 1940’lar, 1970’ler ve 2000’lerdeki teşebbüsçüler ve onların yatırım anlayışları ve faaliyetlerinden örnek vererek devam eden Prof. Dr. Alp Yücel Kaya, Cumhuriyet fikrini temsil eden kamusallık, eşitlik-özgürlük-kardeşlik hisleri ile bezenmiş Sinan Akyol’un İzmir’deki Hıdırellez kutlamalarına dair yazmış olduğu bir metni okuyarak konuşmasını sonlandırdı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
GÜNDEM
11 Ocak 2025GÜNDEM
11 Ocak 2025GÜNDEM
11 Ocak 2025GÜNDEM
11 Ocak 2025