Bu olgunun temel nedenlerini ve sonuçlarını kıymetlendiren Sosyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, bir toplumda itimadın azalmasının kuşkucu ve kaygılı bireylerin artmasına neden olduğunu vurguladı. Ebeveynler tarafından yetiştirilme stiline işaret eden Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Çocukluk yıllarında hayatın tehlikelerle dolu olduğu öğretilerek yetiştirilen şahıslar, insanlara inanç duymayı unutur, kuşkucu ve kuşkucu bireyler haline dönüşürler.” dedi.
Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı: “Güvensizliğin doğurduğu kuşku ve kuşku durumu komşuluk, dostluk üzere toplumsal münasebetleri zedelemekte, bireylerde dehşet ve öfke uyandırmakta, toplumsal iş birliğinin, huzur ve refahın gerçekleşmesine mani olmaktadır.”
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, toplumda artan şüphecilik olgusunu kıymetlendirdi.
Güvensizlikle yakından ilişkili…
Toplumsal ömür içinde gözlemlenen kuşku ve kuşku üzere olayların güvensizlik olgusuyla yakından bağlı olduğuna vurgu yapan Üyesi Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Bir toplumda itimadın azalması kuşkucu ve kaygılı bireylerin artmasına neden olur. Herkes diğerleri için potansiyel bir tehlike olarak algılanır. Bu durumun yaygınlaşmasında tesirli olan bir öteki neden ise toplumsal bedellerden uzaklaşmadır. Değerlerde yoksunluk, sapma davranışların çoğalması, kuşku ve kuşku üzere durumların artmasına neden oluyor. Bu durumun sebepleri ortasında bilinen bir öbür neden ise ebeveynler tarafından yetiştirilme biçimi. Çocukluk yıllarında hayatın tehlikelerle dolu olduğu öğretilerek yetiştirilen şahıslar, insanlara itimat duymayı unutur, kuşkucu ve kuşkucu bireyler haline dönüşürler.” dedi.
Paranoid kişilik bozukluğu olanlar herkesten şüphelenirler
Öte yandan bu durumun epey önemli bir psikolojik boyutunun da olduğunu söz eden Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Bazı kişilik yapıları bu duruma taban hazırlar. Bilhassa literatürde paranoid kişilik bozukluğu olarak tanımlanan şahıslar, ellerinde kâfi ispat olmadan etrafındaki herkesten şüphelenirler ve onlara karşı hiçbir biçimde inanç duymazlar.” formunda konuştu.
Bazı medya içerikleri de kaygıyı körüklüyor
Güven hissinin belirli periyotlarda beşerler ortasında azalıp çoğaldığının gözlemlenebildiğini kaydeden Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, şöyle devam etti:
“Bu süreçte çift taraflı bir tabiata sahip olan irtibat teknolojileri de tesirli oluyor. Çağdaş devirde kitle bağlantı araçlarının toplumsal alanda şahısların fikir ve davranışları üzerinde belirleyici rol oynadıkları biliniyor. Medyada, bilhassa haberlerde ve haber programlarında yüksek oranda şiddet, istismar, gasp ve dolandırıcılık içeriklerinin üretilmesi bireylerin endişelerini körükleyerek kuşku ve telaş hislerinin gün yüzüne çıkmasına neden oluyor.
Hatta televizyon kanallarında daha fazla reyting alabilmek için yayınlanan cinayet ve kaza içerikli haberler, dizilerdeki şiddet sahneleri yalnızca ülke içinde bireylerin kuşku ve kuşku durumunu artırmakla kalmıyor, farklı ülkelerden Türkiye’ye gelmek isteyen turistlerin telaş duymalarına, eğitim için Türk üniversitelerini seçmek isteyen öğrenci ve velilerinin kararlarını bir kere daha gözden geçirmelerine neden oluyor. Öbür bir kelamla bu durum ülke imajını da olumsuz etkiliyor.”
Sosyal medyanın bilinçsizce kullanılması da tesirli oluyor
Sosyal medyanın bilinçsizce kullanılmasının da toplumda kuşku ve kuşku durumlarının yaygınlaşmasına neden olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Özellikle toplumsal medyada daha fazla okunmak ve takipçilerini artırmak için temelsiz bilgi paylaşımları bu durumun tetikleyicisi olabilir. Bu durum da yeniden toplumsal medyanın güvenirliğini ortadan kaldırıyor.” dedi.
Toplumsal bağlar üzerindeki etkileri
Toplumda kuşku ve kuşkunun yaygınlaşmasıyla birlikte insanların birbirlerine ve kurumlara olan itimadının azaldığını belirten Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Özellikle bağlantılarda hakim pozisyona gelen kuşku ve kuşku bir süre sonra toplumun tüm benliğini sarmakta, toplumsal kıymetleri ve toplumun ruhsal yapısını zedelemektedir. Toplumsal ömür içinde bireyler yakın alaka kurmakta kasvet çekerler karşılaştığı her durum ve bireyi sorgular konumda olduğu için inanç hissinden mahrum kalırlar. Bu durum bilhassa bireylerin yaşamsal varlık alanlarında daha besbelli olarak ortaya çıkmaktadır. Nitekim güvensizliğin doğurduğu kuşku ve kuşku durumu komşuluk, dostluk üzere toplumsal alakaları zedelemekte, bireylerde endişe ve öfke uyandırmakta, toplumsal iş birliğinin, huzur ve refahın gerçekleşmesine mani olmaktadır.” diye konuştu.
Değerler eğitimi çok kıymetli ve gerekli
Şüphe ve kuşkunun artmasının tesirlerini pahalandıran Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Sosyal sermayenin ayrılmaz bir kesimi olan itimat duygusu, toplumsal alakaların temelinde bulunan çok değerli bir kaynak. Toplumsal inanç seviyesinin yüksek olduğu toplumlarda ise ekonomik kalkınma gerçekleşiyor. Demokratik süreçler daha problemsiz işliyor ve bireyler daha yüksek seviyede memnunluk ve tatmin yaşıyor. Toplumun fertleri ve kurumları ortasındaki güvensizlik ise bütüncül yapının bozulmasına neden oluyor. Toplumsal hayat içinde itimadın sağlanmasında toplumsal kıymetlerin çok değerli bir yeri var. Çünkü toplumsal pahalar, toplumda, fertler ortasında ahenk ve itimat ortamının oluşmasını sağlayan, kutuplaşmaları önleyen, kaynaştırıcı faktörler. Dürüstlük, açıklık, tutarlılık, sadakat, yakınlık, bağlılık, iddia edilebilirlik üzere pek çok bedel toplumda itimat tesis eden bağlantıları kurma konusunda etik bir temel teşkil ediyor. Bu manada bedeller eğitimi çok değerli ve gerekli. Öte yandan adaletin tesis edilmesi, toplumda itimat seviyesinin yükseltilmesi sürecinin vazgeçilmez öğelerinden biridir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
